Inspiratieblog nr.1: Wacht niet op inspiratie

Inspiratie is prachtig als het gebeurt, maar de schrijver moet een methode ontwikkelen voor de rest van de tijd. Het wachten duurt gewoon te lang - Leonard Bernstein, componist, dirigent en schrijver

Om tot nieuwe ideeën te komen heb je inspiratie nodig. Inspiratie is een soort energie die je creatieve geest voedt. Wanneer je geïnspireerd bent, dan lijkt het alsof alles gemakkelijker gaat. Je voelt je energieker, je krijgt allerlei toekomstplannen, je gedachten vloeien en het ene na het andere idee komt op in je hoofd. Je creatieve vuur brandt! Voel je je niet geïnspireerd en je moet toch tot creatieve prestaties komen, dan kan dat zeer frustrerend zijn. Je voelt je geblokkeerd. Je kunt de uitdagingen niet aan.

Geïnspireerde mensen zijn tot immense resultaten in staat. Vele scheppende mensen zijn nooit tot hun werken gekomen zonder hun inspiratiemomenten. Zo gaf de kunstschilder Karel Appel aan elke dag naar zijn atelier te gaan, voor het doek te zitten en te wachten tot ‘het licht’, zijn inspiratie, kwam. Op sommige dagen kwam ‘het licht’ niet en dan ging hij weer. Zijn creatieve productie was afhankelijk van kostbare inspiratiemomenten.

De componist Arvo Pärt moest er soms jaren op wachten. Hij noemde het zijn creatieve stiltes. Tot het moment dat hij, als geïnspireerd mens, uit die stilte kwam en dan ook binnen korte tijd prachtige composities kon schrijven.

Dat is het kenmerk van inspiratie. Inspiratie is een geschenk waarvan je nooit zeker weet wanneer het komt. Dat kan lastig zijn als je het hard nodig hebt, en het er niet is. Hiervoor gaf Leonard Bernstein, de componist van de bekende musical The West Side Story, in het citaat bij dit hoofdstuk het advies: je moet er wat op verzinnen, want het wachten op inspiratie duurt gewoon te lang.

Een strategie is dan om je in die situaties te brengen waarbij de kans groot is dat je het inspiratiegeschenk krijgt. Inspiratie zou je eigenlijk overal vandaan kunnen halen. Uit een bezoek aan de bioscoop, het museum, de dierentuin of een concert. Uit een boek, een gesprek met vrienden of juist met een geheel onbekend personen. Of wellicht zijn de stilte en rust van een klooster of de natuur voor jou wel heel inspirerend. En natuurlijk kan ons werk ook zorgen voor vele inspiratiemomenten.

Wat voor jou de omstandigheden zijn waarbij inspiratie tot je vloeit, kun je alleen zelf bepalen. Wanneer was bijvoorbeeld de laatste keer dat je je geïnspireerd voelde? Dat je ervoer dat de levenskrachten door je heen stroomden en het ene na het andere idee opkwam? Ga eens na waar je je bevond, wat je deed, bij wie je was, op welk uur van de dag dat was. Schrijf zo veel mogelijk details van die situatie op. Alleen dan krijg je zelfkennis over wanneer de creatieve sappen bij jou gaan stromen.

Wanneer je dan tot de conclusie komt dat je juist bij bepaalde taken en activiteiten volop geïnspireerd raakt, vraag jezelf dan af of je daarvan wel voldoende in je leven hebt. Wat zou je dus kunnen doen om een (nog) geïnspireerder leven te leiden? Soms gaat het daarbij om het anders leggen van prioriteiten.


TIP

Heb je geen inspiratie en moet je toch creatief werk verrichten? Soms helpt het om er niet op te wachten, maar gewoon aan de slag te gaan en erop te vertrouwen dat de inspiratie dan wel gaat komen. Van de componist Igor Stravinsky komt daarom het volgende advies: ‘Net als je trek komt door te gaan eten, zo zal het werk je inspiratie brengen.’

(voor meer tips: Grijp je Kans, vind en benut nieuwe mogelijkheden, Het Spectrum, 2009)