Innovatieblog nr.2: Stel een kansgerichte vraag aan je team

Stel een kansgerichte vraag aan je team
Vragen zetten ons denken in beweging. Zo kan een goede vraag je team aan het denken zetten en hen alert en doelgericht houden. Een goede vraag kan aanzetten tot een breder perspectief of een andere kijkrichting. Wanneer men het antwoord zoekt, ontstaat een ander, verfrissend en kansrijk licht op een belangrijke uitdaging.

Wanneer je een vraag geregeld stelt, werkt deze krachtiger door dan wanneer je hem eenmalig laat horen. Zo kun je een kansgerichte vraag bijvoorbeeld in een werkoverleg laten terugkeren, of tijdens resultaatafspraken of tijdens een heidag.

Zo heeft een manager van een lokale bank zijn medewerkers innovatiegerichter gekregen met de volgende maatregel. Hij sprak met de afdelingshoofden af tijdens elke maandelijkse vergadering, hoe vol de agenda ook was, het laatste halfuur te bestemmen voor nieuwe ideeën.
De bankmanager vroeg aan zijn team elke maand één nieuw idee mee te nemen voor verbetering of vernieuwing van het werk dat hun afdeling verricht. In het laatste halfuur luisterde men naar deze ideeën. Rond de meest kansrijke ideeën ontstond een levendige dialoog. Dit maandelijks gesprek over innovatiemogelijkheden ervoer men als een hoogtepunt.
Daarnaast was het voor de groep duidelijk: hier wordt aandacht geschonken aan creativiteit en vernieuwing. De kansgerichte vraag maandelijks een nieuw idee mee te nemen, zorgde ervoor dat afdelingshoofden scherper gingen letten op mogelijkheden om bijvoorbeeld werkprocessen te verbeteren. Ze luisterden intenser naar de suggesties van hun teams en benutten de creativiteit op de werkvloer meer. Dit is een voorbeeld van hoe het stellen van een kansgerichte vraag een sterke impact kan hebben op het gedrag. Naar zulke vragen zoeken we in het creatief leiderschap.

Een ander voorbeeld hoe een kansgerichte vraag positief doorwerkt.
Stel: een afdeling is betrokken in een veranderingsproces. Medewerkers maken zich zorgen over de toekomst. Wat zal de verandering hun brengen? Zal de werkdruk hierdoor fors omhoog gaan? Is de eigen functie wel zeker? De leidinggevende begrijpt dat deze angst en onzekerheid funest zijn voor de werkmotivatie en creativiteit. Het kan bovendien het veranderingsproces blokkeren. Zij besluit daarom in het komende werkoverleg twee vragen aan haar team te stellen. Twee vragen die medewerkers een nieuw perspectief op de verandering kunnen bieden en ze kansgericht en creatief kan houden.
- Welke kans zou deze verandering jou kunnen bieden?
- Wat zou jij kunnen doen om deze kans te pakken?

Vervolgens maakt zij met elk teamlid een afspraak om de antwoorden persoonlijk te bespreken. Met die twee vragen heeft ze haar team niet alleen aan het nadenken gezet. Ze heeft ook hun blik gericht op de kansen in plaats van op de onzekerheden van de veranderingen. Met de persoonlijke gesprekken gaf de manager aan dat ze ook tijd vrijmaakte om naar de antwoorden te luisteren en dieper door te vragen. Ze creëerde hierdoor een opener en ontspanner sfeer op de afdeling.

Persoonlijke tip:
Maak een eigen boekje met kansgerichte vragen in verschillende situaties. Pas ze toe, varieer erop en maak ze je eigen. Leer ook van de kansgerichte vragen van anderen.

Jeff Gaspersz werkt aan een reeks van boeken over het versterken van innovatiekracht. Het meest recente boek is: Dagelijks Innoveren, praktische adviezen voor de versterking van innovatiekracht (Pearson). Zie onder: Boeken.