Hieronder informatie over mijn nieuwste boek: Duurzaam zakendoen door liefde voor de natuur
Het zakendoen verandert voortdurend van instelling want de omstandigheden verrassen ons steeds met onverwachte vernieuwingen. Dit geldt eveneens voor de vaak dieper ingrijpende ethische normen en waarden. Henk van Luyk was de eerste hoogleraar Business Ethiek op de Business Universiteit Nyenrode. Hij begon zeer eenvoudig. Met zijn studenten nam hij de krantenberichten over het zakenleven door en stelde er vragen over. Wat vinden jullie van dit gedrag? Is het zakelijk? Is het ook rechtvaardig? Is het ook nog menselijk?
Uit deze aanpak hebben zich langzamerhand normen en waarden ontwikkeld voor een ethisch verantwoord zakendoen. In de loop van de jaren verschoof deze aanpak van de ethicus. De normen en waarden werden duidelijker geformuleerd en de ethiek toetste de beslissingen hieraan zonder de aandacht te verliezen voor de ontwikkelingen.
Bij deze ethische beoordeling werd vooral gelet op het ménselijk gedrag want voor het milieu had men nog weinig aandacht. Langzamerhand verruimde zich het ethisch blikveld en men kreeg meer aandacht voor het milieu. Zakendoen met liefde voor de natuur is nog niet sterk ontwikkeld maar er is wel een groeiende belangstelling voor de natuur. Daarom leek het me van belang om hierop dieper in te gaan. Ik maak hiervoor gebruik van de kosmische visie van Teilhard de Chardin die de samenhang tussen mens en natuur in zijn evolutieleer diepgaand weet te belichten.
Ik ga in op het wetenschappelijke on derzoek van Teilhard de Chardin in zijn zoektocht naar de oorsprong van de mens. Hij komt tot de ontdekking dat de stoffelijke wereld al vanaf het allereerste begin gericht was op de wording van de mens. Hierbij speelt vooral de liefde een centrale rol. Vanuit dit inzicht ligt de conclusie voor de hand dat gezond zakendoen uitgaat van liefde voor de natuur. We gaan daarom dieper hierop in en gaan na hoe het zakendoen met liefde voor de natuur samenhangt.
Aansluitend hierop gaan we in een Nawoord in op enkele belangrijke studies die de visie van Teilhard de Chardin meer diepgang kunnen geven. De biologisch antropoloog Carel van Schaik en de historicus Kai Michel schreven hun “Oerboek” over de Bijbel als het verhaal van de culturele evolutie van de mens. Hetzelfde onderwerp van de culturele evolutie beschrijft de historicus van de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem, Yuval Noah Harari als geschiedenis. Hij beschrijft deze als een geschiedenis van de mensheid hoe een dier god werd. Hoe het dodelijke gevolgen kan hebben als de mensheid zich als een god gedraagt zonder rekening te houden met de natuur beschrijft Martin Gaparrós in zijn diepgaande studie Honger. Piet Terhal probeert van de abstracte lange termijn beschouwingswijze van Teilhard een brug te slaan naar de huidige werkelijkheid. Hij doet dit door een gesprek van Teilhard met Martin Buber en Jan Tinbergen om aan de hand van de visie van Teilhard wegen te zoeken naar een menswaardige toekomst.
Voor Pierre Teilhard de Chardin is de stoffelijke natuur vanaf het allereerste begin al gericht op de mens. Zijn visie is al een halve eeuw oud maar blijft nog steeds actueel. Om zijn denken voor het hedendaagse bedrijfsleven actueel te houden gaan we met hem virtueel in gesprek. Ik stel Teilhard vragen waarop hij antwoord geeft.
em. prof. dr. Paul de Blot
Emeritus hoogleraar Business Spiritualiteit, Nyenrode Business Universiteit