De kunst van het loslaten

Waarom aquarel voor mij een uitdaging is

We zijn in ons werk vaak gewend om te sturen. We stellen doelen, maken plannen en willen grip houden op het resultaat. Maar er is een plek waar ik leer dat controle slechts een illusie is en waar de mooiste resultaten ontstaan door juist los te laten. Die plek vind ik achter mijn ezel, met een penseel en aquarelverf.

Het is een ontdekkingsreis die me elke keer weer verrast. En zoals ik vaker zeg: om nieuwe kansen te zien, moet je soms je vertrouwde hok uit. Voor mij is aquarel dat terrein.

Wat aquarel zo uniek maakt, is de transparantie. Anders dan bij olieverf of acryl, waar je laag over laag de fouten kunt bedekken, moet je bij aquarel open zijn. Het licht komt niet van de verf, maar van het papier eronder. De verf is slechts een sluier. Het geeft een zachtheid en een helderheid die je nergens anders ziet. Het dwingt je om ‘anders te kijken’ naar licht en donker. Je spaart het wit uit. Wat je niet schildert, is net zo belangrijk als wat je wel schildert.

Het spannendste element is echter het water. Je kunt als schilder wel een plan hebben, maar het water heeft een eigen wil. Het stroomt, het mengt en het creëert onverwachte patronen.

Hier komt de echte les: het toeval niet onderschatten. Soms valt een druppel net anders dan je dacht. Je eerste neiging is misschien om het te corrigeren, om in te grijpen. Maar bij aquarel leer je dat ingrijpen het vaak alleen maar erger maakt. Het vergt vertrouwen dat het goedkomt. Je moet wachten, observeren en het water zijn werk laten doen. Het is een samenwerking tussen mij, de verf en het water,

Die momenten van ‘serendipiteit’ – de gelukkige toevalstreffers – leveren vaak de meest boeiende stukjes schilderij op.

Aquarel is voor mij daardoor meer dan een hobby; het is een oefening in zeflkennis. Het vraagt om durf. De durf om te experimenteren en de durf om te mislukken. Want als je bang bent dat het misgaat, vloeit de verf niet vrij.

Het is dit spel van focus en vrijheid dat mij zo aanspreekt. Ik heb de focus op het beeld dat ik wil maken, maar ik moet de vrijheid nemen om de weg ernaartoe te laten ontstaan.

Ik merk dat aquarelleren bij me past. Het daagt me uit. Ik ben nog lang niet uitgeleerd en dat hoeft ook niet. Ik wil me verder verdiepen in de technieken, in de verschillende manieren om die transparantie en zachtheid te vangen. Het is een proces van vallen en opstaan, van kleine stapjes verbeteren, en vooral van heel veel plezier hebben in het creëren.