Drie wegen voor het management van creativiteit - Jeff Gaspersz

Organisaties verschillen in de wijze waarop zij creativiteit in een organisatie tot bloei trachten te brengen. We kunnen drie typen onderscheiden.

A. Organisaties met een integrale benadering.

Dit zijn organisaties die ernaar streven om de creatieve bijdragen van medewerkers zo veel mogelijk op een gestructureerde wijze te stimuleren, te kanaliseren, te selecteren en te realiseren. Het management van creativiteit staat geheel ten dienste van de bevordering van de innovatiekracht van de organisatie.

Er is sprake van sterk creatief leiderschap dat zorgdraagt voor een koestering en bescherming van de unieke creatieve bijdragen van medewerkers en een gereguleerde doorvertaling naar innovatie. Deze organisaties hebben de cultuur en de processen ontwikkeld om permanent de creativiteit te oogsten.

B. Organisaties met een ‘laisser-faire’-benadering

Dit zijn organisaties die men vaak in de zogenaamde creatieve sector tegenkomt. Te denken is aan organisaties in de reclame, architectuur, entertainment of muziek. Creativiteit komt nauwelijks in hun organisatorisch vocabulaire voor. Het wordt ook niet specifiek gemanaged. Creativiteit is hier eerder een vanzelfsprekendheid, een stijl van leven en werken.

Het zijn organisaties waarin vaak andere concepten centraal staan: ondernemerschap, eigenaarschap, avontuur, vrijheid, openheid en gemeenschappelijke waarden. De stijl van leiderschap is als “laisser-faire” te betitelen. Men geeft ruimte en vrijheid en laat soms zelfs een creativiteit stimulerende chaos ontstaan.

C. Organisaties met een ‘creatieve eilanden’ benadering

Het gaat hier om organisaties die niet streven naar een integrale benadering voor het management van creativiteit, maar waar men wel beseft dat creativiteit meer ruimte moet hebben. Te denken is aan organisaties waardoor de druk van het primaire proces men een te geringe aandacht kan geven aan ideeënvorming.

Het kan ook gaan om grote bureaucratische organisaties waar de cultuur van loyaliteit en conformisme een sterk dempende werking heeft op creatief gedrag.

Om toch aandacht te geven aan kansrijke creatieve processen creëren deze organisaties ‘eilanden’ waar meer ruimte is voor ideeënvorming, verkenning van kansen, experimenteren en het implementeren van kansrijke voorstellen.

Te denken is aan een afdeling ‘New Business Development’ of een ‘Future Center’ in een grote bureaucratische organisatie. Het creatieve eiland kan soms ook een fysieke ruimte zijn waar mensen kunnen brainstormen of de implementatie van hun ideeën versnellen.

‘Creatieve eilanden’ kunnen een olievlekwerking hebben. Als medewerkers positieve ervaringen hebben opgedaan met het ‘creatieve eiland’, zullen ze de andere manier van denken en kijken ook in hun dagelijks werk toepassen.

TIP:

- Welke benadering van creativiteit herkent u in de eigen organisatie?

- Is dit de benadering die momenteel de organisatie het meest oplevert?

- Welke veranderingen zijn wenselijk en mogelijk?

Prof. dr. Jeff Gaspersz, hoogleraar innovatie, Nyenrode Business Universiteit

spreker en schrijver over innovatie en (business) creativiteit

Photocredit: Pixabay